เรื่องเล่าจากการปลูกต้นไม้ในปี 2021
คุณเคยปลูกต้นไม้จากเมล็ดไหมครับ?
ผมจำได้ว่าครั้งหนึ่งเมื่อนานมาแล้ว สมัยที่ผมยังเรียนอยู่ชั้นประถม คุณครูเคยให้ปลูกต้นถั่วงอกมาส่ง
พอมาสมัยชั้นมัธยม คราวนี้ไม่ต้องมีคุณครูมาสั่ง ผมปลูกต้นทานตะวันเอง
จำได้ว่าตอนที่มันออกดอกผมดีใจมาก แต่ออกดอกได้ไม่นาน ดอกทานตะวันก็แห้งเหี่ยวไปตามกาลเวลา
ปีนี้ 2021 เป็นปีที่ผมได้ไปทำงานที่ออฟฟิศแค่ 2-3 เดือน นอกนั้นนั่งทำงานจากที่บ้าน (Work Form Home) ไปเกือบทั้งปี
นั่นทำให้ผมมีเวลาอยู่ที่บ้านมากขึ้น ประกอบกับช่วงนั้นกระแสต้นไม้ด่างกำลังเป็นทิ่นิยมในเมืองไทย แต่ตัวผมเองชอบไม้ดอกมากกว่า ผมจึงสั่งซื้อเมล็ดดอกไม้มาจากร้านค้าออนไลน์ และการปลูกดอกไม้ครั้งใหม่ของผมก็เริ่มต้นขึ้น
จำได้ว่าตอนที่สั่งซื้อ ผมสั่งเมล็ดดอกบานชื่น พอเมล็ดมาส่งที่บ้าน เย็นวันนั้นผมลงมือปลูกต้นไม้ทันที แค่นำดินที่มีอยู่ใส่กระถาง โรยเมล็ด กลบหน้าดินอีกหน่อย รดน้ำ และจากนั้นก็รอ
รอไม่นานเพียง 2-3 วัน เมล็ดก็เริ่มงอกต้นอ่อนมาแล้ว จากนั้นอีกไม่นาน ก็มีต้นอ่อนเกือบ 20 ต้น งอกออกมาเต็มกระถางเลย (ผมคาดว่าน่าจะเพราะตอนนั้นเป็นฤดูฝน ดอกไม้ของผมจึงเจริญเติบโตได้ดี)
ผ่านไป 2 สัปดาห์ เมื่อต้นอ่อนเจริญเติบโตขึ้นเรื่อยๆ ผมทำการแยกต้นอ่อนไปยังกระถางต่างๆ เพื่อให้พวกมันเจริญเติบโตได้อย่างเต็มที่ ไม่ต้องเบียดเสียดแย่งอาหารกัน
ผ่านไปแค่ 1 เดือน ต้นไม้ของผมก็เริ่มออกดอกแล้ว ตอนนั้นผมดีใจมาก พร้อมๆ กับเริ่มเอะใจว่า ต้นไม้ที่เราปลูก มันใช่ต้นบานชื่นจริงๆ ไหม
พอลองเอารูปดอกไม้ที่ได้ ไปเสิร์ชใน Google รวมถึงแอพ PictureThis ผมจึงรู้ว่า จริงๆ แล้วต้นที่เราปลูกคือ ดาวกระจาย (Garden Cosmos) ไม่ใช่ บานชื่น
นี่เราเข้าใจผิดมาตลอด 1 เดือนกว่าๆ เลยหรอเนี่ย !!!
แต่ต้นไม้ที่เราปลูกมาแล้วกับมือ เราก็ดูแลมันต่อไป
วันเวลาผ่านไปต้นไม้เจริญเติบโตขึ้น ให้ดอกอย่างที่ต้องการมา 10 กว่าต้น แต่แล้วเรื่องที่ไม่คาดฝันก็เกิดขึ้น
ต้นดาวกระจายที่ผมปลูกบางต้นเริ่มล้ม ต้องเล่าให้ฟังก่อนว่า โดยธรรมชาติของต้นดาวกระจายนั้น จะมีลำต้นเล็กแต่สูง ถ้าปล่อยไปเรื่อยๆ โดยไม่ทำอะไร ก็มีโอกาสที่ต้นจะสูงเกินไปจนล้มได้
ผมลองหาวิธีแก้ปัญหาใน Google ก็เลยได้คำแนะนำมาว่า (1) เมื่อต้นสูงประมาณ 20-30 cm เราควรจะตัดยอดลำต้น เพื่อไม่ให้มันสูงเกินไป และกระตุ้นให้มันแตกกิ่ง (2) หาไม้มาค้ำลำต้นหรือสร้างคอกกันต้นไม้ล้มไว้
ผมเลือกที่จะทำคอกต้นไม้ ซึ่งมันก็ได้ผลครับ หลังจากนั้นต้นไม้ของผมก็ไม่มีปัญหาอะไร
จริงๆ ระหว่างที่ปลูกก็มีปัญหาต้นไม้บางต้นขึ้นต้นไม่สวยงอบ้างคดบ้าง แต่ก็เข้าใจว่าเป็นปกติของการปลูกต้นไม้ ที่จะมีบางต้นไม่แข็งแรง และจากเราไปในที่สุด
เวลาผ่านไปอีก 1 เดือน ต้นไม้ของผมก็เจอปัญหาอีกแล้ว คราวนี้ใบไม้มันเริ่มเปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีน้ำตาล ใบไม้เริ่มแห้งเหี่ยว ดอกดาวกระจายก็ดูไม่สมบูรณ์ ผมลองศึกษาข้อมูลดูก็พบว่า ต้นไม้ของผมมีมดขึ้น และเจ้ามดก็พาเพื่อนที่ชื่อว่า เพลี้ย มาด้วย
คราวนี้ผมลองใช้วิธีกำจัดเพลี้ยมากมาย แต่สุดท้ายมันก็ไม่เป็นผล ต้นไม้ของผมค่อยเริ่มแห้งตาย แต่เพิ่มที่จะกำจัดความเสียหาย ไม่ให้เพลี้ยลุกลามไปยังต้นไม้ต้นอื่นๆ ของผม (ลืมบอกไปว่า ก่อนที่ผมจะปลูกต้นดาวกระจาย ที่บ้านผมก็มีต้นไม้ต้นอื่นๆ อยู่แล้ว) สุดท้ายผมต้องตัดใจกำจัดต้นไม้ที่ผมปลูกมากับมือ ด้วยมือของผมเอง T^T
แม้จะเสียใจบ้าง แต่ผมว่าเหตุการณ์นี้ก็ให้ข้อคิดผมอะไรหลายอย่างดังนี้ครับ
(1) ในชีวิตบางครั้ง สิ่งที่เราได้รับ อาจไม่ใช่ สิ่งที่เราหวังไว้
เหตุการณ์ไม่คาดฝันอาจเกิดขึ้นได้เสมอ เตรียมพร้อมรับแรงปะทะหรือความเสี่ยงไว้บ้าง
เหมือนอย่างที่ผมสั่งเมล็ดต้นบานชื่น แต่กลับได้เมล็ดต้นดาวกระจายมาซะอย่างนั้น (กว่าจะรู้ตัวก็ผ่านไปเดือนกว่าๆ จนต้นไม้มันออกดอกแล้ว)
(2) เมล็ดพันธุ์ที่ดี
สาเหตุหนึ่งที่ต้นไม้ของผมเจริญเติบโตได้ไม่ดี ลำต้นไม่แข็งแรง เป็นโรคง่าย นั่นก็เพราะเมล็ดพันธุ์ที่ผมซื้อมาน่าจะไม่ดีเท่าไรนัก
เปรียบกับการเริ่มต้นธุรกิจ หรือเริ่มต้นทำโปรเจคใหม่ๆ – การมีเมล็ดพันธุ์ที่ดีก็คือการที่เราศึกษาหาความรู้ สอบถามผู้เชี่ยวชาญ และเตรียมตัวมาจนดีพอ พอที่จะทำโครงการที่เราตั้งใจไว้ให้ประสบความสำเร็จ
(3) สภาพแวดล้อม ดิน ฟ้า อากาศ
แม้ว่าเราจะมีเมล็ดพันธุ์ที่ดี แต่ถ้าเราปลูกต้นไม้ผิดฤดูกาล หรือสภาพแวดล้อมนั่นไม่เหมาะกับการปลูกต้นไม้ ต้นไม้ที่เราปลูกนั้นก็จะเจริญเติบโตได้ยากลำบากสักหน่อย
เหมือนต้นดาวกระจายที่จะเจริญเติบโตได้ดีในช่วงฤดูฝน ต้นไม้เหล่านั้นจะเจริญงอกงามได้ดีมาก แต่พอผมลองมาปลูกอีกชุดช่วงฤดูหนาว กลับพบว่าอัตราการงอกนั้นน้อยลงอย่างน่าใจหาย (ฤดูฝนหว่านเมล็ด 30 งอก 20 กว่าๆ แต่ฤดูหนาว หว่านเมล็ด 30 งอกแค่ 3)
เปรียบกับการเริ่มต้นธุรกิจ หรือเริ่นต้นทำโปรเจคใหม่ๆ – ถ้าเราเริ่มต้นในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม หรือ เริ่มต้นเวลาที่ไม่เหมาะสมเท่าไหร่ (เรียกสั้นๆ ว่า ผิดที่ผิดเวลา) การที่โครงการนั้นจะประสบความสำเร็จก็จะยิ่งยากลำบากมากขึ้นไปอีก
แต่ถ้าเราเริ่มต้นในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม และ เริ่มต้นในเวลาที่เหมาะสม (เรียกสั้นๆ ว่า ถูกที่ถูกเวลา) การที่โครงการนั้นจะประสบความสำเร็จ ก็จะไม่ใช่เรื่องยากเสียจนเกินไป
(4) การศึกษาหาข้อมูลต้นไม้ที่จะปลูก เทคนิค เคล็ดลับ บางอย่างที่เราไม่รู้
เมื่อเราปลูกต้นไม้ไปได้สักพัก เราก็อาจจะเจอกับเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดได้เสมอ เช่น ใบไม้เหลือง ใบไม้เหี่ยว ลำต้นไม่ตรง ดอกไม้ไม่สมบูรณ์ ต้นไม้ติดโรค และอื่นๆ
เมื่อเราพบกับปัญหาที่ไม่คาดฝัน ให้ตั้งสติ และไปหาข้อมูล สอบถามผู้รู้ถึงวิธีแก้ปัญหา บางทีอาจจะบางขั้นตอนที่เราทำไม่ถูกต้อง หรือมีเทคนิคเคล็ดลับบางอย่างที่เราไม่รู้ก็ได้
อย่างเช่นต้นดาวกระจายของผม ที่ผมเพิ่งมารู้เทคนิคว่า เมื่อลำต้นสูงประมาณ 20-30 cm ต้องตัดยอดออก เพื่อให้ต้นไม้นั้นแตกกิ่ง ต้นไม้จะได้ไม่สูงจนเกินไป
ในการทำธุรกิจหรือโปรเจคใหม่ แม้ว่าเราจะเตรียมตัวมาดีแล้ว แต่ระหว่างทางก็มักจะมีเรื่องที่ไม่คาดฝันเกิดขึ้นได้เสมอ การเตรียมตัวพร้อมรับปัญหา แสวงหาข้อมูล สอบถามผู้รู้ ลงมือแก้ไขปัญหาอย่างทันท่วงที ก็จะช่วยให้เราผ่านพ้นอุปสรรคนั้นๆ ไปได้
(5) การโตเร็วเกินไป อาจไม่ใช่เรื่องที่ดี
เมื่อพิจาณาต้นดาวกระจายของผม ผมแอบรู้สึกว่ามันเป็นต้นไม้ที่โตเร็วเกินไป
จากที่ผมเคยปลูกต้นไม้อื่นๆ จากเมล็ด ต้นไม้หลายต้น พอต้นอ่อนเริ่มงอกมาแล้ว มันจะมีระยะเวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์ เพื่อที่จะแตกราก และฟอร์มลำต้น ก่อนที่จะเจริญเติบโตต่อไป นั้นทำให้เวลาต้นไม้นั้นสูงขึ้น มันจะมีรากฐานที่แข็งแรงเพียงพอที่จะรองรับการเจริญเติบโตในอนาคตได้
การทำธุรกิจก็เช่นเดียวกัน หากเรามุ่งเน้นไปที่การเจริญเติบโตของรายได้ โดยที่ละเลยการลดต้นทุน ละเลยการจัดการโครงสร้างองค์กร ละเลยการจัดการบุคลากรภายใน เมื่อถึงจุดหนึ่งธุรกิจที่มีรากฐานไม่แข็งแรง ก็ไม่สามารถที่จะเจริญเติบโตในระยะยาวได้
อย่าลืมแบ่งเวลามาจัดการโครงสร้างรากฐานให้แข็งแกร่งด้วยนะครับ
(6) ถ้าเปรียบการลงทุนกับการปลูกต้นไม้ การกระจายการลงทุนไปยังสินทรัพย์ต่างๆ หรือปลูกต้นไม้หลากหลายชนิด ย่อมดีกว่าการลงทุนหรือปลูกต้นไม้เพียงอย่างเดียว (กระจายความเสี่ยง)
ถ้าพูดถึงการลงทุนปีนี้ผมลองลงทุนในสินทรัพย์ที่หลากหลายมากทั้ง หุ้น กองทุนรวมต่างประเทศ ฟิวเจอร์ส และ คริปโตเคอเรนซี
(ต่อไปนี้เป็นคำแนะนำจากประสบการณ์ของผมเอง ซึ่งอาจจะถูกหรือผิดก็ได้นะครับ)
ลงทุน หุ้น – เลือกบริษัทที่มีพื้นฐานที่แข็งแกร่ง มีความสามารถที่จะเจริญเติบโตได้ดีในอนาคต รอซื้อเมื่อราคาถูก/มีส่วนลด และอดทนถือไปยาวๆ จนกว่าปัจจัยพื้นฐานจะเปลี่ยนแปลง
ถือ กองทุนรวมต่างประเทศ – อันนี้ให้ดูภาพรวมเศรษฐกิจเลยว่า ช่วงนั้นประเทศไหน GDP น่าจะเติบโตได้ดีในอนาคต ทยอยซื้อเมื่อราคาถูก และอดทนถือจนกว่าปัจจัยของประเทศนั้นๆ จะเปลี่ยนแปลง
เก็งกำไร ฟิวเจอร์ส – วินัยสำคัญที่สุดในการเก็งกำไร เข้าเมื่อมีสัญญาณ และออกทันทีเมื่อไม่มีสัญญาณ หรือเมื่อถึงจุด cut loss / take profit
เล่น คริปโต – อันนี้ผมเพิ่งเข้ามาไม่ได้ กำลังฝึกฝนและดูสถานการณ์อยู่ แต่ที่อยากเตือนคือ ในตลาดคริปโต ภายใน 24 ชั่วโมง ราคาสามารถขึ้นลงได้ถึง 10% เลยทีเดียว ฉะนั้นถ้าถือแล้วนอนไม่หลับ แนะนำให้หลีกเลี่ยงไปก่อน – ส่วนเหรียญที่ปลอดภัย ถือยาวๆ ได้ คงเป็น Bitcoin กับ Ethereum
(7) วินัยเล็กๆ ในแต่ละวัน ก่อให้เกิดผลลัพธ์ที่ยิ่งใหญ่ได้
ต้นดาวกระจายที่ผมปลูกใช้เวลาเพียง 1 เดือนกว่าๆ ก็ออกดอกแล้ว สิ่งที่ผมทำมีแค่รดน้ำต้นไม้ทุกเย็นเท่านั้นเอง
นั่นทำให้ผมกลับมาคิดทบทวนถึงเหตุการณ์ในชีวิตว่า ความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ มักเกิดมาจากผลรวมของวินัยเล็กๆ ในแต่ละวันเสมอ
นักกีฬาที่ได้แชมป์ ในแต่ละวันพวกเขาต้องฝึกซ้อมอย่างหนัก และมีวินัยด้านโภชนาการ
ช่วง 3 เดือนสุดท้ายของปีนี้ ผมพยายามออกกำลังกาย 30-45 นาที ช่วงเย็นหลังเลิกงาน (เอาเวลาเดินทางกลับบ้าน 1-2 ชั่วโมง มาออกกำลังกายแทน) พยายามทำให้ได้ทุกวัน จันทร์-ศุกร์ แม้ว่าตอนนี้น้ำหนักของผมจะเท่าเดิม แต่ผมก็รู้สึกว่าร่างกายและระบบการหายใจของผมฟิตกว่าก่อนออกกำลังกายมาก (ไม่รู้ว่าคิดไปเองหรือเปล่า แต่แอบรู้สึกว่า การออกกำลังกาย ทำให้ผมไม่เจออาการปวดหลังเวลานั่งทำงานนานๆ)
(8) แม้ว่าเราจะพยายามอย่างสุดความสามารถ แต่เราก็อาจจะไม่ประสบความสำเร็จก็ได้นะ
เหมือนต้นดาวกระจายของผม ตอนที่เพลี้ยลง ผมพยายามกำจัดมันด้วยหลายวิธีมากๆ แต่มันก็ไม่ได้ผล ประกอบกับช่วงนั้นงานและภารกิจของเรามีมากขึ้น สุดท้ายผมก็ไม่สามารถทำให้สถานการณ์ดีขึ้นได้ และยังต้องตัดสินใจทำลายต้นไม้เหล่านั้นที่ผมปลูกเองมากับมือ เพื่อไม่ให้ปัญหานั้นลุกลามไปยังต้นไม้อื่นๆ ของผม
แม้จะเสียใจ… แต่คุณค่าแห่งความพยายามสวยงามเสมอ
เพื่อนๆ ผมหลายคนน่าจะเคยดูการ์ตูนเรื่องโปเกมอน ซาโตชิตัวเอกของเรื่อง มีความฝันว่าสักวันจะเป็น champion ให้ได้ เดินทางต่อสู้แข่งขันมาหลายภาคหลายทวีป แต่ก็ยังไม่เคยได้เป็น Champion สักที … แต่เราก็รู้สึกประทับใจและเห็นคุณค่าในเรื่องราวของเขาเสมอ
ข่าวสารมักให้พื้นที่กับคนที่ได้ที่ 1 แต่คนที่เป็นที่ 2 3 4 5 หรือ แม้กระทั่งอันดับสุดท้าย ก็มีคุณค่าในตัวเองเสมอ
แค่คุณกล้าที่จะลงสนามแข่ง ออกจากกรอบเดิมๆ ที่เคยจำกัดตัวคุณ แค่นี้คุณก็เอาชนะใจตัวเองได้แล้ว
บทเรียนจากช่วงโควิด 2-3 ปีที่ผ่านมา ทำให้ผลคิดว่าชีวิตเราไม่ได้ต้องการอะไรมาก ขอแค่
- มีเงินใช้ ไม่ขัดสน
- มีสุขภาพที่แข็งแรง
- มีครอบครัวที่อบอุ่น มีคนรักที่คอยห่วงใย
- ช่วยเหลือผู้อื่น ตามกำลังความสามารถ
แค่นี้ก็เพียงพอ พอที่จะใช้ชีวิตนี้ได้อย่างคุ้มค่าแล้ว
สุดท้ายนี้ก็ขอให้ปีหน้า ปี 2022 เป็นปีที่ดีสำหรับทุกคนนะครับ แต่ถ้ามันเป็นปีที่ไม่ดี ก็ขอให้ทุกคนมีกำลังใจ มีพละกำลัง มีสติปัญญา ในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ให้ผ่านพ้นอุปสรรคไปได้ด้วยดี / ดำเนินกิจการงานใหม่ใดๆ ก็ขอให้ประสบความสำเร็จ สมดังที่ได้ตั้งใจไว้ทุกประการครับ
ปิดท้ายเกี่ยวกับการปลูกต้นไม้ – ปัจจุบันนี้ผมมีต้น Monstera เพาะจากเมล็ดอยู่ 2 ต้น ซึ่งดูแนวโน้มแล้วน่าจะแข็งแรงดี และน่าจะเติบโตเป็นต้นใหญ่ในอีก 1-2 ปีข้างหน้าครับ 😊
